Oporna zmiana biegów – gdzie tkwi problem?

Wydawałoby się, że zmiana biegów jest czynnością na tyle prostą, że właściwie nie powinniśmy mieć z tym problemów. Jednak co w sytuacji, gdy skrzynia biegów naszego auta odmawia posłuszeństwa? Zmiana biegów powinna odbywać się płynnie, precyzyjnie i bez wywierania zbyt dużego nacisku na dźwignię. Jeżeli zaobserwowałeś, że w przypadku Twojego auta jest inaczej – nie czekaj, szybko ustal przyczyną i zadbaj o usunięcie usterki.

Oporne przełączanie biegów – zwłaszcza w przypadku biegu wstecznego – można uznać za sytuację akceptowalną i normalną wyłącznie przy nierozgrzanym silniku. Sytuacja zmienia się diametralnie w chwili, gdy problem ten utrzymuje się nawet kiedy silnik jest już wystarczająco rozgrzany. Zjawisko to może być skutkiem jednej z kilku usterek. Sprawdźmy na co zwrócić szczególną uwagę.

Najczęstsze przyczyny awarii skrzyni biegów

Jedną z przyczyn problemów ze zmianą biegów – wbrew pozorom często spotykaną – jest stosowanie nieodpowiedniego oleju do skrzyni biegów. Zastosowanie zbyt gęstego, rzadkiego lub źle dobranego oleju może spowodować pogorszenie zmiany biegów lub szybsze zużycie skrzyni. Jak tego uniknąć? Sposób jest prosty – stosuj odpowiednie oleje dedykowane do Twojego auta i dbaj o ich regularną wymianę. Kolejnym objawem problemów ze skrzynią biegów są niepokojące odgłosy, takie jak „zgrzytanie”, które często są bagatelizowane przez kierowców. Zdarza się, że skrzynia działa płynnie, a jedynym objawem jej nieodpowiedniej pracy jest właśnie nietypowy dźwięk. Za niedogodność tę odpowiadają w większości przypadków zużyte synchronizatory. Dodatkowo zgrzytaniu towarzyszyć może rozłączanie przekładni, czyli tzw. wypadanie biegu w czasie jazdy. Synchronizatory najczęściej zużywają się z winy samego kierowcy, który nieodpowiednio operuje biegami. Jest to również najczęstsza przyczyna problemów ze skrzynią biegów. Oznacza to, że przy zmianie biegów dopuszcza on do niecałkowitego rozłączenia sprzęgła oraz redukcji biegów przy zbyt dużej prędkości jazdy lub gwałtownie zmienia przełożenia, uniemożliwiając normalny przebieg procesu synchronizacji. Dla prawidłowej pracy synchronizatorów unikać należy również jazdy na zbyt wysokich biegach, przy zbyt niskiej prędkości. Czy to wszystko? Problemy ze zmianą biegów oraz z przedwczesnym zużyciem synchronizatorów mogą być również wynikiem usterki łożyska koła zamachowego, w którym osadzony jest wałek sprzęgłowy. W chwili zatarcia łożyska czop wałka sprzęgłowego ulega odkształceniu.

Z doświadczenia mechaników i specjalistów branży motoryzacyjnej wynika również, że na prawidłową pracę synchronizatorów wpływa też uszkodzony tłumik drgań skrętnych wału korbowego. Warto więc pamiętać o jego kontroli i w razie potrzeby naprawie lub wymianie. Pozwoli nam to w konsekwencji zaoszczędzić czas i pieniądze. Jeżeli za problemy ze zmianą biegów nie odpowiada zły olej lub zużyte synchronizatory, w następnej kolejności sprawdzić należy wewnętrzny mechanizm zmiany przełożeń. W samochodach, w których dźwignia zmiany biegów znajduje się w pewnej odległości od mechanizmu wewnętrznego przełączania biegów, stosuje się odpowiednie układy dźwigni lub cięgieł, które umożliwiają jego prawidłową pracę. Nawet najdrobniejsze nieprawidłowości w tym układzie, dla przykładu nadmierne luzy lub odkształcenie poszczególnych elementów mogą przyczyniać się do pogorszenia płynności zmiany biegów. Jeżeli zauważyłeś w swoim aucie problemy ze zmianą biegów lub masz świadomość jednej z wymienionych przyczyn awarii, nie ryzykuj – odwiedź już dziś warsztat samochodowy.

Autor: Robert Juszcz, AutoParto.pl